38.2 Zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych

Na dzień 31 grudnia 2021 roku, Grupa posiadała następujące kontrakty zabezpieczające, do których zastosowano rachunkowość zabezpieczeń. Poniższe pozycje zostały rozpoznane jako składnik kapitałów własnych: 

Transakcje terminowe kupna aluminium (kontrakty futures) w tys zł (po przeliczeniu) 

Grupa zabezpiecza się przed ryzykiem towarowym wykorzystując transakcje terminowe – kontrakty „futures”, dla których aktywem bazowym są ceny aluminium na Londyńskiej Giełdzie Metali (LME). Kontrakty te są standaryzowane – opiewają na 25 ton aluminium, a ich termin rozliczenia przypada na trzecią środę miesiąca.   

Rachunkowość zabezpieczeń: 

W Grupie powstaje ryzyko w wyniku zakupu surowca i produktów opartych na bazie aluminium pierwotnego, którego cena uzależniona jest od notowań na LME. W celu ograniczania tego ryzyka w 2021 roku oraz 2020 roku stosowano zabezpieczenie całościowo powiązane z ryzykiem zmienności ceny surowca.   

Zarządzanie ryzykiem zmienności ceny aluminium obejmuje obszar zakupów surowców oraz sprzedaży wyrobów. 

W celu zabezpieczenia ceny aluminium spółki Grupy zawierają transakcje zakupu „futures” denominowane w USD lub EUR w kwotach odpowiadających otrzymywanym zamówieniom na wyroby.  

Zasady zabezpieczenia ryzyka cenowego są dostosowane do specyfiki segmentów operacyjnych. 

Grupa Kęty S.A. (SWW) zawiera transakcje zakupu „futures” denominowane EUR w kwotach odpowiadających otrzymanym zamówieniom z określonym maksymalnym limitem niezabezpieczonych transakcji handlowych wynoszącym 1000 ton aluminium oraz maksymalnym limitem transakcji zabezpieczających niepotwierdzone zamówienia w wysokości 1000 ton, przy czym jest to wartość łączna dla ryzyka zmian cen na giełdzie.  

Poziom zabezpieczeń Aluprof S.A. (SSA) wynika ze średniomiesięcznego zapotrzebowania na surowiec, obliczany na podstawie planu zakupu korygowanego o przewidywane zmiany poziomu sprzedaży.  

Efektywność zawieranych transakcji mierzona jest przez porównanie potencjalnej zmiany wartości przyszłych zobowiązań z tytułu zakupów aluminium po zmiennej cenie i potencjalnej zmianie wartości transakcji zabezpieczających. Ponieważ baza rozliczenia w obydwu przypadkach jest ta sama efektywność ex ante wynosi 100 %. 

Waluta: 

W okresach sprawozdawczych Grupa korzystała w celu zabezpieczenia ryzyka kursowego wyłącznie z transakcji forward kupna / sprzedaży waluty.   

Ponieważ pozycja walutowa Grupy dla waluty EUR najczęściej była długa (co oznacza przewagę wpływów denominowanych w tej walucie nad wydatkami), natomiast w walucie USD krótka (co oznacza przewagę wydatków denominowanych w tej walucie nad wpływami) – transakcje zabezpieczające miały na celu nabycie USD za PLN. Ryzyko długiej pozycji w EUR jest niwelowane poprzez hedging naturalny np. zakup aluminium za EUR (zamiast USD), transakcje forward sprzedaży EUR oraz część finansowania dzielności w EUR.  

Kwoty i terminy rozliczenia zawieranych transakcji nie są standaryzowane i są przedmiotem indywidualnych ustaleń z bankiem. W Grupie przyjęto zasadę, że transakcje walutowe mające na celu zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych w danym miesiącu zawierane są z datą dostawy w ostatnim dniu roboczym danego miesiąca i zamykane (poprzez zawarcie transakcji przeciwnych) w danym miesiącu lub tez realizowane poprzez dostawę.   

Rachunkowość zabezpieczeń: 

Ryzyko walutowe w Grupie powstaje w wyniku zakupu surowców i sprzedaży produktów w walutach obcych, a także w związku z zakupami rzeczowych aktywów trwałych realizowanymi w walutach obcych.  

Zasady zabezpieczenia ryzyka kursowego są dostosowane do specyfiki spółek. 

W 2021 roku, Grupa Kęty S.A. (SWW) zawierała transakcje zabezpieczające sprzedaży EUR za PLN mające na celu ograniczenie ryzyka kursowego związanego ze sprzedażą denominowaną w EUR. 

Spółki w ramach SOG dokonują transakcji mających na celu zabezpieczenia ryzyka kursowego związanego ze sprzedażą w GBP. Spółka Aluprof zabezpiecza ryzyko kursowe wyznaczając pozycję netto jako różnicę w przychodach i wydatkach w danej walucie: Spółka stosuje instrumenty zabezpieczające, w przypadku, gdy poziom miesięcznej pozycji walutowej dla danej waluty przy stałej tendencji +/- za okres ostatnich 6 miesięcy przekroczy: 500.000 GBP lub 2.000.000 USD lub 1.500.000 EUR.  

Efektywność zawieranych transakcji: 

W przypadku transakcji zabezpieczających zmienność kursów USD/PLN, GBP/PLN, EUR/PLN efektywność zawartych transakcji jest stosunkiem kwoty przepływów wynikających z transakcji handlowych skorygowanych o zmiany związane z ich bieżącą wartością będącą następstwem zabezpieczanego ryzyka do przepływów wynikających z realizacji transakcji zabezpieczającej skorygowanej o zmiany związane z ich bieżącą wartością będącą następstwem zabezpieczanego ryzyka. 

Głównym czynnikiem nieefektywności zabezpieczenia są różnice wynikające z rzeczywistych terminów płatności w transakcjach zabezpieczanych (handlowych) a terminami zawieranymi standardowo na ostatni dzień roboczy miesiąca transakcji zabezpieczających.   

Poniżej wykaz transakcji zawartych przez Grupę. 

Transakcje (sprzedaży)/EUR za PLN 

Transakcje (sprzedaży)/USD za PLN

Transakcje (sprzedaży)/GBP za PLN